نکات نگهداری از برنج

نگهداری برنج ایرانی، یکی از دغدغه‌های اکثر خریداران است که حالا ممکن است این دغدغه، قبل از خرید برنج به وجود بیاید یا بعد از خرید قاعدتا هزینه نسبتا زیادی هم باید برای خرید برنج‌های ایرانی پرداخت کنید؛ از سمت دیگر، اگر برنج‌ها را به صورت درست و اصولی نگهداری نکنید، قطعا کیفیت خودشان را از دست می‌دهند و حتی شاید در اکثر مواقع، برای سلامتی شما هم خطرناک باشند.

برنج‌ها اگر به صورت اصولی نگهداری نشود، ممکن است که عطر و طعم آن تغییر کند و از سمت دیگر هم شاهد تکثیر آفات‌هایی به مانند حشرات، شپشک، کرم و… باشید. برای همین در ادامه این پست، قصد داریم ببینیم که برنج ایرانی را چگونه نگهداری کنیم؟! در ادامه شما را با روش‌های نگهداری از برنج‌های خام و پخته شده آشنا می‌کنیم.

برای نگهداری برنج ایرانی چه باید کرد؟

بهترین روش برای نگهداری برنج خشک و نو

یکسری نکاتی هستند که در نگهداری برنج نو یا برنج خشک، بسیار حائز اهمیت هستند. بهتر است اینطور بگوییم که اگر به دنبال نگهداری صحیح برنج هستید، باید حتما با این نکات هم آشنا باشید. پس بهتر است که قبل از اینکه به سراغ روش‌های نگهداری از برنج برویم، این نکات را به شما معرفی کنیم:

بهترین روش نگهداری برنج ایرانی، استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای است.
در صورت استفاده از ظرف پلاستیکی، باید حتما خشک و تمیز باشند.
مکان نگهداری از برنج، باید نور کمی داشته باشد و کاملا خشک باشد و هیچ رطوبتی نباید در آن مکان، وجود داشته باشد. دمای بهینه برای مراقبت از برنج، بین 8 الی 38 درجه سانتی‌گراد است.
ظروفی که برای مراقبت از برنج استفاده می‌کنید، باید حتما درب‌دار باشد.

پس با این توضیحات، فهمیدیم که بهتر است از کیسه‌های پارچه‌ای، در یک مکان خشک و سرد، از برنج نگهداری کنید. ولی این توضیحات، صرفا بهترین روش‌ها و یکسری توضیحات کلی بودند. در ادامه، توضیحات دقیق‌تری را درباره نحوه‌ی نگهداری برنج ایرانی به شما ارائه می‌دهیم.

ظروف نگهداری برنج باید چگونه باشند؟

بهترین ظرف برای نگهداری برنج

در بالا گفتیم که بهترین طرز نگهداری برنج ایرانی در خانه، استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای است؛ چون کیسه‌های پارچه‌ای یا نخی، باعث می‌شود تا رطوبت‌های برنج را به سمت خودش جذب کند. همین کار باعث می‌شود تا عمر استاندارد برنج، کاهش پیدا نکند.

ولی بعضی از مواقع هم وجود دارد که شما به هر دلیلی، قصد استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای را ندارید! در این لحظه هم شما باید یکسری نکاتی را رعایت کنید که در ادامه، این نکات را به شما معرفی می‌کنیم.

ظروفی که برای نگهداری از برنج استفاده می‌کنید، باید حتما درب‌دار باشند. ظروف درب‌دار از نفوذ رطوبت و حمله آفات جلوگیری می‌کنند. همچنین برای جلوگیری از آفات، می‌توانید از برگ بو و میخک استفاده کنید.
ظروف شیشه‌ای و فلزی، بهترین گزینه برای نگهداری از برنج (به عنوان جایگزین کیسه‌های پارچه‌ای) هستند. البته ظروف پلاستیکی هم بد نیستند! ولی چون از مواد دسته دوم ساخته می‌شوند، ممکن است که تا حدودی بر روی عطر و طعم برنج، تاثیر منفی بگذارند. البته بهتر است که رنگ ظروف پلاستیکی، مات و شفاف باشد. ظروف پلاستیکی هم باید کاملا خشک و تمیز باشند.
ظروف برنج را به هیچ وجه در معرض نور خورشید قرار ندهید. چون نور خورشید و در کل گرما، باعث رطوبت می‌شود که درنهایت، برنج شما کپک میزند یا حداقل، کیفیت قبلی خودش را از دست می‌دهد. همچنین نور خورشید می‌تواند باعث پوک شدن برنج شود و از سمت دیگر، احتمال تکثیر آفات را بیشتر می‌کند.
فرقی ندارد که برنج را در چه ظرفی یا چه نوع بسته بندی، نگهداری می‌کنید؛ در هر صورت، باید با زمین و دیوارهای اطراف خودش، فاصله داشته باشد. چون رطوبت از طریق کف زمین و دیوارهای اطراف هم نفوذ کند.

بهترین جا برای نگهداری برنج

برنج را کجا نگهداری کنیم

اگر شما همه مراحل نگهداری از برنج را به بهترین شکل ممکن هم پیاده سازی کنید، ولی با بهترین مکان برای نگهداری برنج آشنا نباشید، هیچ فایده‌ای ندارد. بهترین مکان برای مراقبت از برنج، باید یکسری ویژگی‌هایی را داشته باشد که در ادامه برای شما قرار می‌دهیم.

باید دمای سرد و خشک باشد.
نور کمی داشته باشد.

دمای گرم و وجود نور در محل نگهداری برنج، باعث ایجاد رطوبت در برنج می‌شود و همانطور که می‌دانید، رطوبت قاتل برنج است.

معرفی بهترین روش نگهداری برنج

اگر نمیدانید که برنج ایرانی را چطور نگهداری کنیم، پس حتما روش های زیر را مطالعه کنید.

اگر یک سرچی در اینترنت درباره “چگونه از برنج ایرانی نگهداری کنیم” بزنید، روش و ترفندهای زیادی را می‌بینید؛ ولی خب قاعدتا همه آنها نمی‌توانند مناسب باشند؛ برای همین در ادامه، همه این روش‌ها را به شما معرفی می‌کنیم و حتی اگر خوب یا بد باشند هم به شما اعلام می‌کنیم تا درک درستی از نحوه نگهداری برنج ایرانی به دست بیاورید.

1. نگهداری برنج در یخچال یا فریزر

نگهداری برنج در فریزر یا یخچال یک روش مناسب برای نگهداری مقادیر کم برنج است.

یکی از رایج‌ترین روش‌ها، نگهداری از برنج‌ها در یخچال یا فریزر است؛ هرچند که معمولا پیشنهاد می‌شود که برنج را در کابینت یا انباری و در کل غیر از یخچال و فریزر نگهداری کنید؛ مگر اینکه مقدار برنج، در حد یک یا دو کیلوگرم باشد (چون زود مصرف می‌شود.). در ادامه، نکاتی که باید برای نگهداری برنج در یخچال بدانید را به شما توضیح می‌دهیم:

از کیسه‌های پلاستیکی استفاده کنید. پیشنهاد ما به شما، استفاده از زیپ کیپ است.
هیچ هوایی نباید در داخل کیسه پلاستیکی وجود داشته باشد.
با اینکه امکان طریقه نگهداری برنج خام در یخچال به مدت زیادی وجود دارد، ولی باز هم پیشنهاد می‌شود که زودتر آن را مصرف کنید.
برای نگهداری برنج خشک در یخچال، باید از مقدار کمی استفاده کنید. همانطور که در خط بالا توضیح دادیم، مدت زمان نگهداری برنج در یخچال در حد یک هفته (حداکثر) است.
کیسه‌های پلاستیکی، به هیچ وجه نباید خیس باشند یا هیچ رطوبتی نباید داشته باشد. چون احتمال کپک زدن برنج را افزایش می‌دهند.
اگر قصد نگهداری برنج پخته شده در یخچال را دارید، باید حتما از یک ظرف درب‌دار استفاده کنید. چون هم از آلوده شدن برنج جلوگیری می‌کند و هم طعم و بوی دیگر مواد غذایی را جذب نمی‌کند.

2. نگهداری برنج در شیشه نوشابه

اگر می‌خواهید بدانید که برای نگهداری برنج چه باید کرد، بطری نوشابه می‌تواند یک روش مناسب و قابل اعتماد باشد. چرا؟ چون درب آن به خوبی سفت و چفت می‌شود؛ به طوریکه هیچگونه رطوبتی نمی‌تواند وارد شیشه شود. طبق توضیحاتی که در بالا دادیم، هیچ رطوبتی نباید وارد ظرف برنج شود و از همین لحاظ، می‌توان گفت که نگهداری برنج در قوطی نوشابه، یکی از بهترین روش‌هاست.

ولی باید یادتان باشد که شیشه نوشابه، به هیچ‌وجه نباید کثیف یا خیس یا دارای رطوبت باشد. همچنین با اینکه می‌توانید از شیشه‌های نوشابه به مدت طولانی از برنج‌ها نگهداری کنید، ولی معمولا به دلیل محدودیت فضا، فقط پاسخگو مقدار کمی از برنج است.

3. نگهداری برنج در کیسه زباله یا نایلون پلاستیکی

نگهداری برنج در نایلون پلاستیکی هم یکی از روش ها موثر است. ولی نه به اندازه نگهداری با کیسه های پارچه ای!

با اینکه خیلی‌ها نگهداری برنج در کیسه نایلونی را به عنوان یک جواب برای سوال برنج ایرانی چطوری نگهداری کنیم انتخاب می‌کنند، ولی اصلا پیشنهاد نمی‌شود! یکی از دلایل ما برای نگهداری از برنج، جلوگیری از نفوذ آفات و حشرات است؛ ولی حشرات به راحتی می‌توانند این پلاستیک را بخورند یا بجوند و وارد برنج شوند.

پس اگر الان هم از کیسه‌های پلاستیکی، نایلون خیار، نایلون وکیوم، کیسه زباله و… برای نگهداری از برنج استفاده می‌کنید، بهتر است که به سراغ روش‌های دیگری بروید. چون اصلا مفید و کاربردی نیستند.

4. نگهداری برنج در دبه پلاستیکی

معمولا پیشنهاد می‌شود که نگهداری برنج در دبه پلاستیکی، جزو انتخاب‌های اول شما نباشد؛ چون ممکن است که بو و طعم پلاستیک، به برنج هم منتقل شود. ولی اگر قصد استفاده از دبه پلاستیکی را دارید، باید حتما مهر و موم باشد و هیچگونه رطوبتی به داخل دبه، نفوذ نکند.

البته باید قبل از ریختن برنج به داخل دبه، بررسی کنید که دبه به هیچ وجه، خیس یا کثیف نباشد.

5. کیسه های مایلار

کیسه های مایلار هم در ابعاد کوچک هستند و برای نگهداری از برنج در مقادیر زیاد، مناسب نیستند. ولی اگر مثلا برنج‌های یک کیلویی یا دو کیلویی را خریدید، می‌توانید از این کیسه‌ها استفاده کنید. این روش می‌تواند به عنوان یکی از بهترین روش نگهداری برنج ایرانی در خانه باشد.

حتی بسیاری از فروشگاه‌های برنج هم محصولات 1 و 2 کیلویی خودشان را در کیسه‌های مایلار بسته بندی می‌کنند و ارسال می‌کنند.

6. استفاده از رطوبت گیر یا سیلیکاژل

رطوبت گیر هایی به مانند سیلیکاژل، باعث از بین بردن رطوبت و افزایش عمر برنج میشوند.

همانطور که از اسم آنها هم مشخص است، باعث می‌شود تا رطوبت‌ها را به سمت خودش جذب کند. چون معمولا در بعضی از مواقع یا اکثر مواقع، امکان صفر کردن رطوبت وجود ندارد؛ در این لحظه، استفاده از یک یا چند جذب کننده رطوبت، می‌تواند کمک کننده باشد.

7. نگهداری برنج با قرص برنج

قرص برنج معمولا رایج‌ترین روش برای نگهداری از برنج در برابر شپشک و دیگر آفات است. ولی به دلیل خطر زیادی که این روش دارد، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که اصلا به سراغ این روش نروید یا اینکه آن را جزو آخرین اولویت خودتان قرار دهید. ولی باز هم برای طرز نگهداری برنج ایرانی با قرص برنج، باید با یکسری نکات هم آشنا باشید. این نکات عبارتند از:

قرص برنج نباید تماس مستقیم با برنج داشته باشد. پس ابتدا آن را به دور یک دستمال بپیچید.
اگر به هر دلیلی، قرص برنج در داخل برنج تبدیل به پودر شد، کل برنج را دور بریزید.

این دو نکته را جدی بگیرید! جدی نگرفتن همین دو نکته، می‌تواند جان شما را در خطر بیندازد. فروش قرص برنج در عطاری‌ها ممنوع است؛ باز هم تاکید می‌کنیم که استفاده از قرص برنج را به عنوان آخرین گزینه‌های خودتان قرار دهید.

8. سنگ نمک برای نگهداری برنج

سنگ نمک، یکی از روش‌های طبیعی و البته قدیمی برای افزایش ماندگاری برنج است؛ استفاده از سنگ نمک، علاوه بر افزایش ماندگاری برنج، می‌تواند باعث دور کردن حشرات و آفات برنج شود.

تنها کاری که باید برای استفاده از سنگ نمک برای نگهداری برنج بکنید، این است که یک تکه سنگ نمک را در ظرف نگهداری از برنج بندازید و روی آن را هم برنج بریزید. به همین راحتی!

اهمیت نگهداری صحیح از برنج

اهمیت آشنایی با روش نگهداری برنج در خانه

قطعا شمایی که الان پست نگهداری از برنج را مطالعه کنید، به خوبی با اهمیت نگهداری از برنج هم آشنا هستید؛ ولی اگر نمی‌دانید یا زیاد آن را جدی نمی‌گیرید، بهتر است که موارد زیر را مطالعه کنید.

افزایش عمر مفید برنج
از بین نرفتن کیفیت برنج (و عطر و طعم)
باعث جلوگیری از هزینه‌های اضافی
جلوگیری از آفت زدگی
پیشگیری از بیماری

سوالات متداول

برنج را تا چه مدت می توان نگهداری کرد؟

برنج ایرانی را تا چند سال هم می‌توانید نگهداری کنید؛ ولی بعد از 6 ماه، آهسته آهسته کیفیت خودشان را از دست می‌دهند. حتی اگر در بهترین شکل ممکن هم از آنها نگهداری کنید!

برنج را در چه ظرفی باید نگهداری کرد؟

اولویت را با کیسه‌های پارچه‌ای بگذارید؛ ظروف شیشه‌ای، پلاستیکی و فلزی را در اولویت بعدی قرار دهید.

چگونه می توان برنج فاسد را تشخیص داد؟

1. بوی آن تغییر می‌کند. 2. رنگ آن قهوه‌ای یا خاکستری یا سیاه می‌شود. 3. حشراتی به مانند شپشک به وجود می‌آید. 4. بافت آن نرم و له می‌شود. 5. طعم ترش و نامطبوعی می‌دهد.

آیا شستشوی برنج قبل از نگهداری ضروری است؟

اصلا نباید بشویید! مراحل سورتینگ، در خود کارخانه شالیکوبی انجام می‌شود. برنج را فقط باید قبل از پختن، بشویید.

چگونه می توان از آفت زدگی برنج جلوگیری کرد؟

از طریق روش‌هایی به مانند قرار دادن برنج در فریرزر، استفاده از سیر، استفاده از فلفل، استفاده از قرص برنج و….

آیا حشره های برنج سمی و مضر هستند؟

خیر! ولی وجود آنها در برنج، باعث از بین رفتن کیفیت برنج می‌شوند که کیفیت پایین برنج، برای مصرف کنندگان مضر است.

جمع بندی

بهترین روش برای نگهداری برنج، استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای در یک مکان کم نور، خشک و سرد است. البته که باید برنج را از هر گونه رطوبت، دور نگه دارید تا هیچ مشکلی برای برنج رخ ندهد.

ولی اگر به سراغ روش‌های دیگری برای نگهداری از برنج ایرانی هستید، می‌توانید از روش‌هایی که در این پست به شما معرفی شده استفاده کنید.